Shoutout to Jean-Paul Sartre

Hallo internet! Ik heb het op dit moment vrij druk, maar ik maak toch nog even een post.

Mijn natuurkunde tentamen is volgende week dus afgezien van de afleveringen Pushing Daisies tussendoor gaat al mijn tijd naar het leren. En het valt toch wel flink tegen. Middelpuntzoekende kracht werkt nog altijd niet mee (pun intended) en iedere keer dat ik het ene onderdeel eindelijk snap, snap ik ineens niets meer van een ander onderdeel. Zoals mijn leraar zo mooi zei: het is de wet van het behoud van ellende. Geweldig.

De open dag van de Universiteit Utrecht gisteren was wel okee. Niet even verhelderend als andere open dagen, maar toch wel leuk. Vooral van de presentatie wijsbegeerte heb ik onwijs genoten. De presentatie werd gegeven door een echte filosoof: hij legde ieder vak uit aan de hand van vragen en dilemma's, maar hij gaf geen oplossingen of antwoorden daarbij. Want ja, wat is nou eigenlijk waarheid? Wel helemaal mijn ding. Filosofie is niets anders dan je hersenen breken op simpele vraagstukken waar je nooit bij stil staat en die helemaal niet simpel zijn als je er over nadenkt. Net natuurkunde, maar zonser vaste formules, getallen of bewijs. Heerlijk.

Maargoed, naar aanleiding daarvan deze post over de filosoof Satre, die voor lange tijd mijn favoriet was.

Wie was deze knakker dan?
Even wat achtergrond (yay!). Jean-Paul Sartre was een Franse filosoof die geboren werd in het jaar 1905 (een oude knakker dus). Hij raakte geinteresseerd in filosofie toen hij nog een kind was en besloot daarom ook filosofie te gaan studeren. Tijdens zijn studie ontmoette hij Simone de Beauvoir, met wie hij een relatie begon die de rest van hun leven zou duren. Ze waren onafscheidelijk maar zijn nooit getrouwd, puur om de reden dat ze veel waarde hechtten aan hun vrijheid.  Hun filosofische opvattingen kwamen sterk overeen, alhoewel de Beauvoir ook veel waarde hechtte aan feminisme en daar zeer actief in was.

Hoe dan ook, we kregen voor het eerst iets te horen over Sartre toen de filosofieles ging over verantwoordelijkheid. Sartre was namelijk van mening dat hetgeen dat ons afzonderd van dieren en dingen onze verantwoordelijkheid is. De uitleg ging ongeveer als volgt: als je buiten staat en er schiet opeens een steen uit een gebouw dwars door het raam, dan ga je niet die steen vragen waarom hij dat deed. Als het een koe is in plaats van een steen ga je ook die koe niet vragen waarom hij dat deed. Maar als er een mens dwars door het raam naar buiten vliegt, ga je hoogstwaarschijnlijk dat mens wel vragen waarom hij/zij dat deed. Je bent namelijk verantwoordelijk voor de dingen die je doet. En als jij dus door het raam vliegt en vervolgens beweert dat het niet jouw schuld was, gedraag je je als een baksteen en ben je 'te kwade trouw' aan jezelf. Ook als iemand anders je door het raam geduwd heeft. Het was immers nog steeds niet iemand anders die er door het eaam vloog of niet?
(Fun fact: de term 'baksteengedrag' zit sinds die les in mijn vocabulaire. Ik gebruik hem verassend vaak. Vooral bij de 'ja maar ik was het niet', de 'ja maar ik was het niet alleen' en de 'ja maar zij deden het ook'. Hartstikke leuk.)

Sartre had ook heel erg iets tegen mensen die zichzelfprobeerden te rechtvaardigen door het argument 'zo ben ik nou eenmaal' te gebruiken. Zo zat het namelijk helemaal niet. Je bent als persoon niet alleen verantwoordelijk voor wat je doet, maar ook voor de keuzes die je maakt en de persoon die je bent. De mens heeft een vrije wil en is dus ook vrij om zich te gedragen zoals gewenst. VERANTWOORDELIJKHEID IS DE SLEUTEL. Dit is (samen met het baksteengedrag) de reden dat ik hem wel mocht. Mensen die de schuld van zich af schuiven zijn super irritant, en de hele 'be whoever the fuck you wanna be' mentaliteit sprak me wel aan (al zei hij dat niet letterlijk natuurlijk). Al was Sartre natuurlijk wel vrij extreem en radicaal is zijn mening.

Mijn vriendin Matty en ik hebben eindeloos veel lol gehad met deze Fransman, tot op het moment dat Charles Taylor langskwam. Toen heb ik Sartre verraden en ben ik veranderd van favo filosoof. Ik denk niet dat Matty het me al vergeven heeft. En Sartre zit hoogstwaarschijnlijk op een wolkje ergens terwijl hij 'EIGEN SCHULD' naar me schreeuwt. Ik kan er mee leven.

Misschien dat ik komende week ook nog wat andere filosofen erbij pak, maar anders houden jullie die tegoed voor na mijn tentamen.

Wil je meer weten over Jean-Paul Sartre? Hier is zijn (Engelse) wikipediapagina. En anders is er vast wel ergens een filosofiedocent die je over hem wil vertellen :)

Tot morgen! (misschien)

Elisah